Gmina Ustka zamierza wystąpić z wnioskiem do premiera o cofnięcie decyzji
w sprawie włączenia części sołectwa Przewłoka do miasta Ustka.
Tego, co w Warszawie zapisano jednym paragrafem, nad Bałtykiem
nie da się wygumkować z pamięci ani z tożsamości.
Rozporządzenie przyjęte 31 lipca przesądza, że od 1 stycznia 2026 roku do Ustki trafi 275,86 hektara Przewłoki. Miasto urośnie o blisko jedną czwartą powierzchni, gmina skurczy się symbolicznie — ale jak mówią mieszkańcy: nie o procenty tu chodzi, tylko
o zasady.
Decyzja z Warszawy, skutki nad wydmami
W Dzienniku Ustaw brzmi to beznamiętnie: od nowego roku zmienia się granice gmin
i miast. Ale między sosnami a kilometrem złotego piasku to nie jest korekta geodezyjna.
To zmiana, która dotyka ulic, sieci, budżetów, tożsamości.
Ustka przedstawia bilans korzyści: spójniejsze zarządzanie przestrzenią, wspólna infrastruktura, codzienne „funkcjonalne powiązania”. Jak podano w miejskim komunikacie:
„Powierzchnia Miasta zwiększy się o 24,9% z 11,09 km² do 13,85 km².”
Po drugiej stronie mapy rośnie lista wątpliwości: co z rozpoczętymi inwestycjami gminy?
Co z planami pod budowę domów, stawkami podatkowymi, decyzjami planistycznymi, które teraz mają zmienić właściciela władzy?
„Nie decydować o nas bez nas”
Gmina przeprowadziła własne konsultacje. Wynik był jednoznaczny: ponad dwa tysiące głosów sprzeciwu, zaledwie kilkadziesiąt „za”. Dla mieszkańców to nie liczby, lecz argument moralny — znak, że ktoś nie chciał ich słuchać.
Mieszkańcy Gminy Ustka protestowali przed Kancelarią Premiera. Teraz dołączają do tego formalny wniosek o uchylenie decyzji.
Miasto Ustka przypomina, że to grupa mieszkańców Przewłoki, a nie ratusz, miała zainicjować starania o włączenie. W marcu Rada Miejska przyjęła uchwałę o skierowaniu wniosku do MSWiA, powstały analizy i zespoły robocze. W miejskiej narracji
to porządkowanie stanu faktycznego — osiedle, które od lat żyje „po miejsku”, ma wreszcie znaleźć się w mieście.
Ale spór nie przebiega między abstrakcyjnym „miastem” a „wsią”. To konflikt dwóch konkretnych wspólnot — równorzędnych, współzależnych, zakorzenionych w tym samym krajobrazie. Różni je jedno: państwo właśnie jednej z nich przyznało moc rozporządzenia.
Wójt gminy Ustka Rafał Konon nie ukrywa rozczarowania:
„To wniosek około 150 mieszkańców, którzy przekazali swoją wolę przewodniczącemu Rady Gminy. (…) Przypomnę, że MSiWA deklarowało, że tam, gdzie nie ma porozumienia pomiędzy samorządami, tam nie będzie zmiany granic administracyjnych. Stało się inaczej. Nie pytano nas o zdanie, tylko przyjęto wniosek burmistrza Ustki, który zadeklarował,
że chce tylko części Przewłoki. Mamy nadzieję, że premier zmieni decyzję z lipca.”
Dodaje też, że sprawa nie jest przesądzona:
„Do końca roku zostało jeszcze trochę czasu. Planujemy podjąć pewne kroki prawne.
W poprzednich latach zdarzało się, że premier zmieniał decyzję w sprawie granic.”
Między prawem a polityką
Rozporządzenie już obowiązuje — a to wysoko zawieszona poprzeczka dla każdego odwołania. Droga do jego zmiany prowadzi przez decyzję premiera i Rady Ministrów, ewentualnie kontrolę legalności.
Gmina zapowiada, że do wniosku dołączy pełen pakiet dokumentów: uchwały, wyniki konsultacji, analizy skutków finansowych i społecznych. Ale sedno pozostaje to samo:
czy państwo uzna lokalny sprzeciw za wystarczający powód, by cofnąć własną decyzję — czy tylko jako przypis na marginesie rozporządzenia.
Państwo powinno umieć powiedzieć „sprawdzam” każdej swojej decyzji. Zwłaszcza takiej, która — choć niewielka w skali mapy — jest ogromna w skali życia codziennego. Można mieć różne poglądy na urbanistykę, „funkcjonalne powiązania” czy wizję rozwoju Ustki.
Ale dobra polityka lokalna zaczyna się od prostego zdania: najpierw rozmawiamy, potem rysujemy granice.
Dziś Przewłoka nie walczy o status, lecz o podmiotowość. O prawo, by być wysłuchanym — zanim kreska pociągnięta w Warszawie stanie się murem w sąsiedztwie.
Źródła:
- Radio Gdańsk, audycja Studio Słupsk, „Mieszkańcy sołectwa Przewłoka nie chcą przyłączenia do miasta Ustka”, 7.10.2025, radiogdansk.pl
- Polskie Radio Koszalin, wywiad z Rafałem Kononem, „Rafał Konon: nadal jest szansa, aby Przewłoka została w gminie Ustka”, 8.10.2025, prk24.pl
