Według jednych źródeł pierwsza kartka świateczna została zaprojektowana w 1840 przez ilustratora Williama Mawa Egley’a, autora niektórych scen z książek Charlesa Dickensa, według innych na pomysł stworzenia kartki wpadł w 1841 roku Szkot Thomas Sturrock . Niewątpliwie tym, który kartkę pocztową wprowadził do powszechnego obiegu był Sir Henry Cole.
Oficjalnie pierwsza kartka świąteczna powstała w 1843 roku w Angli za sprawą Sir Henry’ego Cole’a oraz jego przyjaciela, ilustratora Johna Horsley’a. Sir Cole jako urzędnik państwowy dostał zadanie rozpowszechnienia usług pocztowych tak, by były one dostępne dla szereszej grupy mieszkańców. Wpadł na pomysl stworzenia kartki z życzeniami świątecznymi. Pierwsza kartka, przedstawiała rodzinę przy stole i wzbudziła sporo kontrowersji, gdyż na ilustracji pojono winem dziecko. Była też dość droga, kosztowała 1 szylinga, co stanowiło równowartość obecnych 5 pensów. Wartość pieniądza była w tamtych czasach inna i nie każdy mógł sobie pozwolić na taki zbytkowy wydatek. Wydrukowano jej 2000 sztuk. Do dziś zachowało się jedynie 15 egzemplarzy i osiągają one cenę kilku tysięcy funtów na aukcjach kolekcjonerskich.
Z czasem rozwój technik drukarskich, metod transportu i obniżenie ceny kartki do połowy pensa, dało początek popularnej tradycji światecznej. Pierwsze kartki przedstawiały rodziny, kwiaty lub pejzaże. Wysyłano je bez koperty. Według „Kuriera Warszawskiego” z 1881 roku, w Europie, w samym tylko 1879 roku rozesłano 350 milionów kart pocztowych. Dużą część z nich stanowiły pocztówki świąteczne.
W Polsce pojawiły się pod koniec XIX w., najwcześniej na terenie Galicji. Nazwa pocztówka zaczęła obowiązywać w Polsce w 1900 roku, kiedy Towarzystwo Dobroczynności zorganizawało wystawę kart pocztowych, na której ogłoszono konkurs na polską nazwę dla ilustrowanych kart, dotychczas nazywanych widokami, pocztowymi kartkami lub widokówkami. Jury składające się z wybitnych językoznawców, członków redakcji Słownika Polskiego spośród 296 (!) propozycji do drugiego etapu wybrało następujące: listewka, otwartka, pisanka oraz pocztówka. Publika zwiedzająca wystawę wybrała pocztówkę. Autorem tej nazwy był późniejszy noblista, powieściopisarz Henryk Sienkiewicz, występujący pod pseudonimem Maria z R.
W Stanach Zjednoczonych podobnie jak w Angli, popularność zdobyły po 1850 roku. Masową produkcję zapoczątkował niemiecki drukarz Louis Prang urodzony, uwaga, we Wrocławiu będący też twórcą powszechności pierwszych kartek w Wielkiej Brytanii. Nie tylko zajmował się drukiem i rozpowszechnianiem, organizował również konkursy na najpiękniejsze kartki. Drugi duży biznes kartkowy w Stanach powstał w 1915 roku kiedy John C. Hall i dwóch jego braci stworzyło firmę Hallmark. Obecnie jest to jeden z największych producentów kartek świątecznych.
Przełom XIX i XX wieku przynióśł modę na kartki ręcznie robione w zaciszu domowym. Cieszyły się wielką popularnością, ale ich delikatna konstrukcja wykluczała wysyłanie pocztą, dlatego przekazywano je sobie osobiście.
Z czasem pojawił się zwyczaj wysyłania kartek w kopercie zaklejanej z tyłu dekoracyjną naklejką. Sprzedażą naklejek trudniły się instytucje charytatywne przeznaczając utarg na pomoc biednym. Zwyczaj ten narodził sie w Skandynawi, a dokładnie w Danii i przetrwał do czasów współczesnych.
Obecnie mało kto wysyła kartki świąteczne. Pliki jpg, png i gif zastąpiły tradycję. Może warto do niej wrócić, gdyż starannie wybrana pocztówka z odręcznymi życzeniami, o wiele bardziej oddaje wyrazy pamięci i szacunku oraz klimat świąt niż e-mail z kiwającym się Mikołajem.
