Ograniczenia większe lub mniejsze dotyczą każdego człowieka. Są osoby niskiego wzrostu i to dla nich np. dosięgnięcie po przedmiot znajdujący się wysoko bez skorzystania z drabinki lub innego podwyższenia jest nierealne, nadwaga wyklucza bieganie na długich dystansach, a dla osoby o wątłej posturze udźwignięcie czegoś ciężkiego będzie problemem.
Takich przykładów jak powyższe można by podać więcej, jednak są osoby, których ograniczenia wynikają z ich niepełnosprawności, stopień trudności wykonywanych przez nich czynności jest różny i uzależniony jest od rodzaju niepełnosprawności.
Pokonanie ograniczeń staje się wyzwaniem, lecz drogi do realizacji tych zadań są różne. Czasami jest to praca ponad siły nad własnym ciałem, dzięki której pomimo wcześniejszych diagnoz lekarskich częściowo lub całkowicie powraca sprawność ruchowa. Bywa, że przez wiele lat danego schorzenia nie da się wyleczyć, lecz dzięki postępowi w medycynie przynajmniej minimalna poprawa staje się realna. Dużym problemem w skorzystaniu z tej możliwości są opory natury psychicznej, wiążące się z obawami o to czy nowa terapia zamiast polepszyć nie pogorszy dotychczasowego stanu zdrowia.
Niebagatelnym ograniczeniem w niektórych sytuacjach są niewystarczające zasoby finansowe, niezbędne do skorzystania z nierefundowanych przez NFZ innowacyjnych metod leczenia, które dla wielu zdeterminowanych niepełnosprawnych stanowią możliwość odzyskania własnej sprawności.
Niepełnosprawność intelektualna i wiążące się z nią ograniczenia potrafią zaskoczyć niejedną zdrową osobę. Przykładem może być np. człowiek z autyzmem, który swoją wiedzą znacznie przewyższa rozmówcę zasypując go szczegółowymi informacjami oraz faktami, na dotarcie do których przeciętny człowiek musiałby poświęcić dużo czasu, jednak ten sam niepełnosprawny ma problem z wykonywaniem podstawowych czynności typu dobór ubrania, zawiązanie butów czy samodzielne zrobienie zakupów. Dla tego niepełnosprawnego właśnie te pozornie proste zadania stanowią największą barierę.
Błyskawiczny rozwój technologii pozwala na przełamywanie barier np. w komunikacji międzyludzkiej i tak między innymi bez problemu osoba niesłysząca korzystając z telefonu czy komputera wymieni wiadomości z osobą niewidzącą.
Powstają programy i aplikacje przystosowane do różnego rodzaju niepełnosprawności, lecz żeby z nich korzystać niepełnosprawni muszą nauczyć się ich obsługi, co dla wielu nie jest łatwą sprawą. Dotyczy to przeważnie osób starszych mających poważny problem ze wzrokiem, które dotychczas używały telefonu z klawiaturą i nauka obsługi telefonu dotykowego, pomimo działającego programu udźwiękawiającego, stanowi dla nich nie lada wyzwanie.
Zmiany wprowadzane przez producentów sprzętów zwłaszcza gospodarstwa domowego mających ułatwić ich obsługę nie zawsze są przyjazne osobom z niepełnosprawnościami, szczególnie z niepełnosprawnością wzroku i stają się wręcz utrudnieniem nie do pokonania. Od jakiegoś czasu pokrętła oraz wyczuwalne przyciski zastępowane są panelami dotykowymi, których obsługa przez osoby niewidome jest fizycznie niemożliwa. Tak więc kiedy to niewidomy chce zrobić pranie, ugotować obiad na płycie indukcyjnej czy zwyczajnie wbić kod na domofonie, nie jest w stanie wykonać tych czynności, ponieważ nie przeczyta wyświetlającej się informacji a o znalezieniu miejsca, które trzeba dotknąć, aby uruchomić dany sprzęt również nie ma mowy. W sklepach oferujących sprzęt AGD coraz trudniej o kupno np. zmywarki, którą będzie bez problemu mógł uruchomić niewidomy, potwierdziło się to, kiedy w jednym ze sklepów oferujących tenże sprzęt na sześć będących w sklepie zmywarek tylko jedna spełniała niezbędne warunki.
Osoby tracące słuch używają aparatów, dzięki którym dźwięki są przez nich przynajmniej częściowo słyszalne, uczą się języka migowego, czytania z ruchu warg, jednak gdy znajdą się wśród obcych ludzi, którzy nie mają pojęcia o ich niepełnosprawności, komunikacja międzyludzka staje się dla nich mocno utrudniona. Życie pisze własne scenariusze i bywa, że niedosłyszący widzi słabo bądź jest całkowicie pozbawiony wzroku, lecz pomimo to się nie poddaje tylko wykorzystując wszelkie dostępne środki, stara się pokonać własne ograniczenia.
Walka z ograniczeniami to codzienność wielu osób, jednak nie zawsze jej wynik jest pozytywny i zależy od nas samych. Czasami, to co jednym może pomóc, dla innych staje się utrudnieniem, lecz warto stawać do tej nierównej rozgrywki, ponieważ jej końcowy efekt może pozytywnie nas zaskoczyć.
Iwona Włodarczyk
