Orkiestra Polskiej Filharmonii „SINFONIA BALTICA” im. Wojciecha Kilara – historia

0
438

Została utworzona w ramach Państwowego Teatru Muzycznego w roku 1977 przez dyrygenta Grzegorza Nowaka, a następnie w 1980 roku przekształcona w orkiestrę kameralną w instytucji o nazwie Teatr Dramatyczny i Orkiestra Kameralna. Od roku 1992 działała jako orkiestra kameralna w strukturach Państwowej Orkiestry Kameralnej i Teatru Impresaryjnego w Słupsku.

W 2005 roku, po reaktywacji słupskiego teatru dramatycznego jako samodzielnej instytucji, została przekształcona w Polską Filharmonię „Sinfonia Baltica” w Słupsku. We wrześniu 2017 roku dla upamiętnienia jubileuszu 40-lecia, otrzymała imię wybitnego polskiego kompozytora Wojciecha Kilara, a na ścianie budynku pojawił się okolicznościowy mural.
Pierwszym szefem orkiestry był GRZEGORZ NOWAK (1977-1980), artysta niezwykle dynamiczny i utalentowany. Udało mu się zaangażować do zespołu pełnych pasji młodych absolwentów wyższych uczelni muzycznych z całego kraju, dzięki czemu stworzył dobry kameralny, kilkunastoosobowy zespół. W pierwszym okresie działalności orkiestra pod dyrekcją Grzegorza Nowaka uczestniczyła w festiwalach Jeunesses Musicales w Częstochowie i w Białymstoku, dokonała nagrań dla Polskiego Radia i Telewizji oraz odbyła pierwsze koncerty zagraniczne, nagrywając jednocześnie dla Radia Suisse Romande w Lozannie ( Szwajcaria) muzykę m.in. Beli Bartoka i Tadeusza Bairda.

Po podziale instytucji dokonanym przez Marka Grzesińskiego (obecnie: Marka Weissa) w 1980 roku na Teatr Dramatyczny i Orkiestrę Kameralną, kierownictwo artystyczne orkiestry objął BOHDAN JARMOŁOWICZ ( 1980-1983 ). Orkiestra zaczęła koncertować także poza Słupskiem ( m.in. Warszawa, Poznań, Gdańsk) zyskując bardzo pochlebne recenzje fachowej prasy muzycznej. Jednakże kameralny skład zespołu bardzo ograniczał jej repertuar. Dlatego Jarmołowicz zaczął stopniowo rozbudowywać orkiestrę.

Od początku swego istnienia orkiestra związana jest z – odbywającym się co roku od 55 lat w Słupsku – Festiwalem Pianistyki Polskiej, często biorąc udział w prawykonaniach utworów kompozytorów polskich. Prowadzi też szeroką działalność edukacyjną dzieci i młodzieży oraz współpracuje z lokalnym środowiskiem muzycznym.

Po Jarmołowiczu dyrekcję słupskiej orkiestry objął ZDZISŁAW SIADLAK (1983-1990), który preferował repertuar symfoniczny. Dlatego kontynuował zapoczątkowaną przez Jarmołowicza rozbudowę składu słupskiego zespołu. Zainicjował też Dni Muzyki Bachowskiej, nowe wydarzenie muzyczne, które wzbogaciło słupskie życie kulturalne. Orkiestra odbyła w tym czasie tournée po Włoszech, Niemczech i Szwajcarii. Nagrała także dwie płyty długogrające, jedną ze współczesną muzyka włoską, drugą z V Koncertem fortepianowym Es-dur op. 73 Beethovena w wykonaniu Paoli Volpe. Zdzisław Siadlak sprawował funkcję dyrektora przez siedem lat.

W 1990 roku Zdzisława Siadlaka na stanowisku dyrektorskim zastąpił BOHDAN JARMOŁOWICZ i pełnił je aż do 2017 roku, a więc przez 28 lat.

Był to najbardziej owocny okres w działalności orkiestry. Nowy dyrektor rozbudował jej skład do składu małej orkiestry symfonicznej i rozpoczął pracę nad podnoszeniem jej poziomu artystycznego. Dzięki temu można było sięgnąć po bogaty klasyczny repertuar. Wykonano tak niełatwe instrumentalnie kompozycje, jak m.in. „Szeherezada” Rimskiego-Korsakowa, „Ognisty ptak” i muzyka do baletu „Pietruszka” Strawińskiego, muzyka do baletu „Harnasie” Szymanowskiego czy Symfonia „Wigilijna” Pendereckiego. Jednocześnie, rozumiejąc potrzeby mieszkańców Słupska, Jarmołowicz wprowadził do repertuaru utwory z kręgu muzyki jazzowej, etnicznej, a nawet pop, które w większości sam aranżował. Wzbogacił także ofertę programową o formy operowe w wersji koncertowej ( m.in. „Madame Butterfly” i Tosca Pucciniego, „Carmen” Bizeta, „Traviata” Verdiego, „Halka” i „Straszny dwór” Moniuszki).

Zespół prowadzony przez Jarmołowicza dokonał wówczas licznych prawykonań „poważnych” utworów Krzesimira Dębskiego, które jako jedyna orkiestra w Polsce utrwaliła na płytach kompaktowych oraz kompozycji Bogusława Schaeffera, Mikołaja Hertla, Piotra Mossa, Norberta Mateusza Kuźnika, Grzegorza Pieńka i wielu innych. Filharmonia zainicjowała wiele interesujących wydarzeń artystycznych, m.in. cykle: Muzyka Mistrzów, Chopin znany i nieznany, Muzyka łączy narody, Mistrzowie Muzyki, Międzynarodowy Kurs Dyrygencki pod kierunkiem wybitnego pedagoga fińskiego Jormy Panuli i szereg innych. Dzięki udziałowi strategicznego sponsora PKO Banku Polskiego, przez 10 lat prezentowała unikalne programy w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. Jeden z nich – koncert gwiazd polskiej wiolinistyki „Violin Summit” (Kulka, Duda, Urbaniak, Dębski) zdobył Pomorską Nagrodę Artystyczną „Gryf 2003” w kategorii: wydarzenie artystyczne, przyznawaną przez Wojewodę i Marszałka Województwa Pomorskiego. W latach 2005-2009 orkiestra prezentowała co roku w nocy z 5. na 6. grudnia w gdańskim kościele św. Mikołaja „Requiem d-moll” Mozarta dla upamiętnienia śmierci kompozytora.

Także w tym okresie orkiestra pod dyrekcją Jarmołowicza odbyła liczne tournées. Koncertowała w Holandii, m.in. w słynnej sali Concertgebouw w Amsterdamie. Akompaniowała znakomitym zespołom baletowym, wśród nich Classique Ballet de Paris oraz Państwowemu Baletowi z Sankt Petersburga wykonując w Niemczech muzykę Piotra Czajkowskiego do baletów „Dziadek do orzechów” i „Jezioro łabędzie”. Z Polskim Chórem Chłopięcym „Polskie Słowiki” występowała we Francji i krajach Beneluxu. Zainaugurowała III Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Amber Baltic” w Międzyzdrojach, akompaniując znakomitym pianistom: Kevinowi Kennerowi i Dinie Yoffe. Wystąpiła także na Festiwalu Pianistycznym w Lublewie akompaniując wybitnemu greckiemu pianiście Cyprienowi Katsarisowi. Występowała z większością znanych polskich solistów oraz z solistami zagranicznymi, poza wymienionymi, m.in. z Katherine DeJongh, Gregiem Banaszakiem, Vadimem Brodskim, Richardem Galliano, Philippem Giusiano. Koncerty z czołowymi polskimi jazzmanami (m.in.: Ewa Bem, Anna Maria Jopek, Lora Szafran, Adam Makowicz, Leszek Możdżer, Michał Urbaniak, Henryk Miśkiewicz, Andrzej Jagodziński Trio, Leszek Kułakowski, Filip Wojciechowski, Jan Ptaszyn Wróblewski) na zawsze pozostaną w pamięci słuchaczy.

Równie bogaty jest dorobek fonograficzny orkiestry, której do kolekcji przybyło podczas dyrekcji Jarmołowicza aż 28 płyt kompaktowych. Repertuar zawarty na tych płytach często wybiegał poza typowo filharmoniczny kanon. Było to możliwe w dużej mierze dzięki umiejętnościom aranżacyjnym dyrektora, który opracował na potrzeby nagrań wiele oryginalnych programów. Krążek wydany przez amerykańską wytwórnię „Centaur Records” z rzadko prezentowanymi koncertami saksofonowymi w wykonaniu Grega Banaszaka, przyniósł orkiestrze w roku 1998 nominację do prestiżowej Grammy Awards, najważniejszej nagrody amerykańskiego przemysłu muzycznego. Dotąd żadna polska orkiestra nie mogła poszczycić się takim wyróżnieniem.

Od 1 stycznia 2018 do 31 sierpnia 2021 roku dyrektorem Filharmonii został boliwijski dyrygent wykształcony i zamieszkały w Polsce RUBEN SILVA. Preferował on klasyczny repertuar filharmoniczny oraz operetkowy. Wzbogacił także programy koncertowe o pozycje muzyki latynoamerykańskiej. Na przestrzeni tych lat wystąpili z orkiestrą m.in. Agata Szymczewska, Wiktoria Szubelak, Edyta Piasecka, Aleksandra Olczyk, Łukasz Kuropaczewski, Jakub Jakowicz, Łukasz Długosz i wielu innych solistów.

Od 1 września br. dyrektorem słupskich filharmoników jest Bogdan Kułakowski, urodzony w Słupsku pianista i pedagog, obecnie związany z gdańskim środowiskiem muzycznym i pedagogicznym.

 

Polska Filharmonia Sinfonia Baltica
im. Wojciecha Kilara

ul. Jana Pawła II 3, 76-200 Słupsk

tel. +48 (59) 842 49 60

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here